Αναπλήρωση-6 Ποιήματα για την ποίηση. Εισαγωγή.

Στον Άρη, τη Στέφη, τη Μαρία, την Ελένη, το Μάνο, για την προχτεσινή κουβέντα που είχαμε.

Πώς αντιλαμβάνονται οι ποιητές την τέχνη τους; Το ρόλο της ποίησης; Τη θέση της στον κόσμο και τη ζωή;
Αυτά τα ερωτήματα απασχολούν την ενότητα του βιβλίου μας "ποιήματα για την ποίηση" (σελ. 53) και φέτος στην ύλη μας πέντε ποιήματα προσεγγίζουν, από τη δική του οπτική γωνία το καθένα, το θέμα αυτό:
1)Κωνσταντίνου Π. Καβάφη, «Μελαγχολία του Ιάσωνος Κλεάνδρου ποιητού εν Κομμαγηνή 595 μ.Χ.»
2) Μαρίας Πολυδούρη, «Μόνο γιατί με αγάπησες»
3) Νίκου Εγγονόπουλου, «Ποίηση 1948»
4)Μανόλη Αναγνωστάκη, «Στο Νίκο Ε… 1949»
5) Γιώργης Παυλόπουλος, «Τα Αντικλείδια»

Αυτός ο διάλογος των ποιητών με την ποίηση είναι απίστευτο πόσο εκτεταμένος είναι. Και είναι (και) αυτή η ποικιλία των διαφορετικών προσεγγίσεων που κάνει το θέμα τόσο ενδιαφέρον.

Για τη σημερινή αναπλήρωση, καλά είναι να ξεκινήσετε από τις σελίδες 57-8, όπου τοποθετείται το θέμα κι ο βασικός προβληματισμός της ενότητας.

Συμπληρωματικά, μπορείτε να δείτε τις σελίδες 304-308, οι οποίες, πάντως, δε μας δίνουν υλικό ιδιαίτερα χρήσιμο για τις εξετάσεις. ( Όχι, Κατερίνα, δε χρειάζεται να τις μάθετε :-) )
Από 'κει και πέρα, υπάρχουν πολλά "παράλληλα ποιήματα" στις σελίδες 310 - 322, τα οποία διαβάστε τα μόνο αν μπορείτε να τα απολαύσετε. Εγώ εδώ επιλέγω να διαβάσουμε κάποια λίγα που ελπίζω πως σε πολλούς θα αρέσουν - και που, βέβαια, προσεγγίζουν το ίδιο θέμα. Για να δούμε:

1. Αν δε μου 'δινες την ποίηση Κύριε
( Νικηφόρος Βρεττάκος)

Ἂν δὲ μούδινες τὴν ποίηση, Κύριε, δὲ θάχα τίποτα γιὰ νὰ ζήσω.
Αὐτὰ τὰ χωράφια δὲ θάταν δικά μου.
Ἐνῷ τώρα εὐτύχησα νἄχω μηλιές,
νὰ πετάξουνε κλώνους οἱ πέτρες μου,
νὰ γιομίσουν οἱ φοῦχτες μου ἥλιο,
ἡ ἔρημός μου λαό,
τὰ περιβόλια μου ἀηδόνια.

Λοιπόν; Πῶς σου φαίνονται; Εἶδες
τὰ στάχυά μου, Κύριε; Εἶδες τ' ἀμπέλια μου;
Εἶδες τί ὄμορφα ποὺ πέφτει τὸ φῶς
στὶς γαλήνιες κοιλάδες μου;
Κι' ἔχω ἀκόμη καιρό!
Δὲν ξεχέρσωσα ὅλο τὸ χῶρο μου, Κύριε.
Μ' ἀνασκάφτει ὁ πόνος μου κι' ὁ κλῆρος μου μεγαλώνει.
Ἀσωτεύω τὸ γέλιο μου σὰν ψωμὶ ποὺ μοιράζεται.
Ωστόσο,
Δὲν ξοδεύω τὸν ἥλιό σου ἄδικα.
Δὲν πετῶ οὔτε ψίχουλο ἀπ' ὅ,τι μοῦ δίνεις.
Γιατί σκέφτομαι τὴν ἐρμιὰ καὶ τὶς κατεβασιὲς τοῦ χειμῶνα.
Γιατί θἄρθει τὸ βράδι μου. Γιατί φτάνει ὅπου νἆναι
τὸ βράδι μου, Κύριε, καὶ πρέπει
νἄχω κάμει πρὶν φύγω τὴν καλύβα μου ἐκκλησιὰ
γιὰ τοὺς τσοπάνηδες τῆς ἀγάπης.


2. Δεν είμαστε ποιητές σημαίνει… ( Γιώργος Σαραντάρης)


Δὲν εἴμαστε ποιητὲς σημαίνει φεύγουμε
Σημαίνει ἐγκαταλείπουμε τὸν ἀγῶνα
Παρατᾶμε τὴ χαρὰ στοὺς ἀνίδεους
Τὶς γυναῖκες στὰ φιλιὰ τοῦ ἀνέμου
Καὶ στὴ σκόνη τοῦ καιροῦ

Σημαίνει πὼς φοβούμαστε
Καὶ ἡ ζωή μᾶς ἔγινε ξένη
Ὁ θάνατος βραχνὰς.


3. Η ποίηση δε μας αλλάζει ( Νίκος Αλέξης Ασλάνογλου)



Η Ποίηση δεν μας αλλάζει τη ζωή
το ίδιο σφίξιμο,ο κόμπος της βροχής
η καταχνιά της πόλης σα βραδιάζει

Δε σταματά τη σήψη που προχώρησε
δε θεραπεύει τα παλιά μας λάθη

Η Ποίηση καθυστερεί τη μεταμόρφωση
κάνει πιο δύσκολη την καθημερινή μας πράξη


4. Η ποίηση ( Νίκος Καρούζος)
Κάτι παράξενο συμβαίνει στο δωμάτιό μου
σαν πέσει η νύχτα.
Ένα πουλί ολάξαφνο
με φτερουγίσματα που μαχαιρώνουν τον αέρα
εισορμά κι ύστερα πάλι ησυχία επικρατεί.
Ποτέ μου δεν ετόλμησα το φως ν’ ανοίξω
και πάντα λέω τι να ’ναι το ολάξαφνο πουλί
τι πτέρωμα να έχει
πώς άραγε να συγκινεί η μορφή του…
Πάντως όταν ξυπνώ με της αυγής το σκούντημα
δεν είμαι παρά μόνος στο δωμάτιο
σωματικά στερεωμένος απ’ τον ύπνο
πιο γνώριμος του θανάτου από χτες
ενώ η ψυχή προσμένει
το καινούργιο μήνυμα του ήλιου
όπως πάντα.
Όμως
τι να ’ναι το πουλί που ξαφνικά
σαν ερχομός πνοής μέσα στο πνεύμα
σφάζει την ησυχία του δωματίου μου
και το αισθάνομαι κοντά μου;
Ποτέ νομίζω δεν θα μάθω
και ίσως να είναι το πουλί αυτό,
όλο το μυστικό εδώ πέρα.

5. Αrs poetica ( Αναστάσης Βιστωνίτης)

Το ποίημα δεν είναι σαν τα φύλλα που ο άνεμος σέρνει στους δρόμους.
Δεν είναι η ακίνητη θάλασσα,το αραγμένο καράβι.
Δεν είναι ο γαλάζιος ουρανός
και η καθαρή ατμόσφαιρα.

Το ποίημα είναι ένα καρφί
στην καρδιά του κόσμου.
Ένα φωτεινό μαχαίρι
μπηγμένο κάθετα στις πόλεις.
Το ποίημα είναι σπαραγμός.
Κομμάτι γυαλιστερό μέταλλο,
πάγος, σκοτεινή πληγή,
το ποίημα είναι σκληρό- πολυεδρικό διαμάντι.
Συμπαγές - λαξευμένο μάρμαρο.
Ορμητικό - Ασιατικός ποταμός.

Το ποίημα δεν είναι φωνή,
πέρασμα πουλιού.
Είναι πυροβολισμός
στον ορίζοντα και την ιστορία.
Το ποίημα δεν είναι άνθος που μαραίνεται.
Είναι βαλσαμωμένος πόνος.

6. Ποιητική ( Γιώργος Γεραλής)

Όπως στον έρωτα.
Απλά και με ένταση
Τα άλλα, για τους δυστυχισμένους.


Πώς σας φάνηκαν Ποιο σας άρεσε; Ποιο ποίημα; Ποιος στίχος;
Εσείς ποιος θα λέγατε πως είναι ο ρόλος της ποίησης στον κόσμο;