" ...τον οποίον μισώ, αγνοώ εκ ποίας σκοτεινής αφορμής, αλλά πιθανώς επειδή τον έχω ως προστάτην και ευεργέτην. "

Σαν σε παιχνίδι ας δούμε απόψε δύο "παράλληλες στιγμές" δύο κειμένων, του "δικού μας", του Παπαδιαμάντη, και του "Το πρόσωπό σου αύριο", του ισπανού Javier Marìas.
Το απόσπασμα απ' τον Παπαδιαμάντη μάς προβλημάτισε και στην τάξη και επιχειρήσαμε βιαστικά να το αναλύσουμε. Μας ξάφνιασε αρχικά: Γιατί να μισεί τον ευεργέτη του; Είπαμε διάφορα..

Να πώς το γράφει ο σκιαθίτης: " Σήμερον εξακολουθώ να εργάζωμαι ως βοηθός ακόμη εις το γραφείον επιφανούς τινος δικηγόρου και πολιτευτού εν Αθήναις, τον οποίον μισώ, αγνοώ εκ ποίας σκοτεινής αφορμής, αλλά πιθανώς επειδή τον έχω ως προστάτην και ευεργέτην."

Και τώρα το απόσπασμα από το
Javier Marìas: «Υπάρχουν άνθρωποι που δεν συγχωρούν σε κάποιον να τους φέρεται καλά, να τους είναι πιστός, να τους υπερασπίζεται και να τους προσφέρει τη στήριξή του, άσε πια να τους κάνει κάποια χάρη ή να τους βγάλει από μια δύσκολη κατάσταση, αυτό μπορεί να είναι η οριστική καταδίκη του ευεργέτη, πάω ό, τι στοίχημα θέλεις πως θα έχεις κι εσύ τα παραδείγματά σου. Είναι λες κι αυτοί οι άνθρωποι νιώθουν ταπεινωμένοι από τη στοργή και τις καλές προθέσεις, ή σκέφτονται ότι με αυτό ο άλλος τους μειώνει, ή δεν ανέχονται να θεωρούν ότι έχουν ένα φανταστικό χρέος ή να είναι υποχρεωμένοι να νιώθουν ευγνωμοσύνη, δεν ξέρω. Εννοείται ότι αυτοί οι άνθρωποι δεν θα ήθελαν ούτε το αντίθετο, θεός φυλάξοι, διακατέχονται από μεγάλη ανασφάλεια. Και θα συγχωρούσαν ακόμη λιγότερο το να τους φερόταν κανείς άσχημα και προδοτικά, να τους αρνιόταν χάρες και να τους άφηνε κολλημένους στο τέλμα τους.»
(Το πρόσωπό σου αύριο, σελ. 219-20.)

Η κοινή αντίληψη που υποστηρίζουν και τα δύο κείμενα είναι, πιστεύω, ολοφάνερη.
Παρατηρήστε, όμως τον τρόπο που το κάθε κείμενο την εκφράζει αυτή την αντίληψη. Ποια διαφορά υπάρχει; Εσείς ποιον τρόπο προτιμάτε; Ποιο κείμενο σας φαίνεται πιο ελκυστικό στο σημείο αυτό και γιατί; ( Μην αγχώνεστε. Θέμα γούστου είναι. Διαλέξτε - αλλά αιτιολογήστε το! )