Τι είναι ποίηση;

( οι υπέροχες φωτογραφίες της ανάρτησης είναι της daflek)
«Βαδίζεις σε μιαν έρημο. Ακούς ένα πουλί που κελαηδάει. Όσο κι αν είναι απίθανο να εκκρεμεί ένα πουλί στην έρημο, ωστόσο εσύ είσαι υποχρεωμένος να του φτιάξεις ένα δέντρο. Αυτό είναι το ποίημα». ( Κική Δημουλά)

Ίσως επειδή είναι πολύ δύσκολο να ορίσει κανείς τι είναι η ποίηση, ίσως γι’ αυτό να υπάρχουν τόσα ποιήματα που ανιχνεύουν το ρόλο της ίδιας της ποίησης, που στοχάζονται πάνω στη λειτουργία της, που αναζητούν την αλήθεια και την ουσία της.
Επιστρέφοντας από τις διακοπές των Χριστουγέννων, τη Δευτέρα, θα ξεκινήσουμε να μελετάμε αυτή την ενότητα: «Ποιήματα για την ποίηση», ποιήματα ποιητικής, δηλαδή, ποιήματα αυτοναφορικά. . Όπως λέγαμε και στην προηγούμενη ανάρτηση, φέτος στην ύλη μας ανήκουν τα ποιήματα:

-Κωνσταντίνος Π. Καβάφης, «Μελαγχολία του Ιάσωνος Κλεάνδρου ποιητού εν Κομμαγηνή 595 μ .Χ.»

· Μαρία Πολυδούρη, «Μόνο γιατί με αγάπησες»

· Νίκος Εγγονόπουλος, «Ποίηση 1948»

· Μανόλης Αναγνωστάκης, «Στο Νίκο Ε… 1949»

· Γιώργης Παυλόπουλος, «Τα Αντικλείδια»,
τα οποία θα τα διδαχτούμε με αυτή τη σειρά.
Την προβληματική της ενότητας θα επιχειρήσουμε να προσεγγίσουμε σήμερα παραθέτοντας και μερικά άλλα ποιήματα για την ποίηση, που το καθένα μάλιστα, με κάποια λογική, θυμίζει και κάποιο από τα ποιήματα του βιβλίου μας. Ό,τι κάναμε και στην προηγούμενη ανάρτηση, δηλαδή,

οπότε ... ετοιμαστείτε για το δεύτερό μας κουίζ ! :-)
1. Μίλτου Σαχτούρη, Ο στρατιώτης ποιητής
Δεν έχω γράψει ποιήματα
μέσα σε κρότους
μέσα σε κρότους
κύλησε η ζωή μου

Τη μιαν ημέρα έτρεμα
την άλλη ανατρίχιαζα
μέσα στο φόβο

μέσα στο φόβο
πέρασε η ζωή μου

Δεν έχω γράψει ποιήματα
δεν έχω γράψει ποιήματα
μόνο σταυρούς
σε μνήματα
καρφώνω

2. Κλείτου Κύρου, Η ποίηση ( απόσπασμα)
(…) Σ’ έναν κόσμο συναλλαγών η Ποίηση δε συναλλάσσεται. Σ’ έναν κόσμο φθοράς η Ποίηση παραμένει άφθαρτη Είναι μια αρρώστια που σε σιγοκαίει όπως ο έρωτας και η θέρμη Συμπτώματα: συμπεριφορά παιδιού καθαρό μυαλό και μάτι που τρυπάει σκοτάδια και καπνούς Όπου Ποίηση και αλήθεια Φάρμακο για τη μοναξιά και τους πόνους της καρδιάς Δε χρειάζεται φίλτρο Χρήση εσωτερική Και προπαντός υπόθεση προσωπική (…)
3. Κωστή Γκιμοσούλη, Ένα πετυχημένο ποίημα
Να γράψεις ένα πετυχημένο ποίημα
δεν σημαίνει απαραίτητα
πως είσαι
κάτι παραπάνω από τους άλλους.

Ούτε
άμα γράψεις ένα πετυχημένο ποίημα
σημαίνει αναγκαστικά
πως έχεις κότσια

Κότσια έχουν
οι πυροτεχνουργοί
οι εργολάβοι κηδειών
κι οι ακροβάτες.

Να γράψεις ένα πετυχημάνο ποίημα
σημαίνει μόνο αυτό:

Σφραγίζεις τέλεια ένα χαλασμένο δόντι.

Δηλαδή
κλείνεις με κάτι στερεό
τον άδειο χώρο
που είχε καταλάβει ο πόνος.

4. Κικής Δημουλά, Η αγριοφωνάρα ( απόσπασμα)
(…)
Έφευγες κάθε τόσο μην αφήνοντας
ούτε μια λέξη κάτω απ’ το χαλάκι της εξώπορτας
και με εξώθησες να κλέβω αντικλείδια
από περιφερόμενους λωποδύτες στίχους
για να μπω.

Και ποια η αναγνώριση
Γύρισα μια μέρα απ’ τη σπορά και βρήκα
στο δρόμο πεταμένη την οικοσκευή μου
και όσα είχα επί χάρτου ακουμπήσει
τα έκανες του διωγμού μου περιτύλιγμα
και αιτιολόγησή του.

Άστεγη περιφέρομαι κλειστές οι πόρτες
αγνώμονες οι επιβάτες που στερέωσα
καμώνονται ότι δεν είναι μέσα.
Μέσα είναι.
Αλλού, απ’ τους αγάπησα, δεν έχουν πού να πάνε.

Άγραφων στίχων βρίσκω μισάνοιχτη την πόρτα.
Σπρώχνω ελαφρά το τρίξιμο να μπω
κι από το βάθος βάθος μου απαντά
μια αγριοφωνάρα
πως έχουνε γραφτεί.

5. Στρατή Τσίρκα, Δώσε μου το τραγούδι
Ποίηση,
συντρόφισσα με τ’αθόρυβα πέλματα,
μέσ’ απ’ τη σκοτεινήν απόγνωση
των κόσμων σου κράζω:
Δώσε μου το Τραγούδι!

Ήλιος να πυρπολήσει τα μυαλά
των αδερφών μου
και πάνω απ’ τα μικρά τα καθημερινά
να τους υψώσει
στο νόημα του Αιώνα.
(…)
Και πάνω απ’ όλα, πάνω απ’ όλα,
Ποίηση,
δωσ’μου τη δύναμη να φωνάξω:
Τίποτα δεν τελείωσε.
Τώρα αρχινούν
πάνω στη Γη
τα πανανθρώπινα ανθεστήρια.

Και μια και δε μου φαίνεται τόσο δύσκολο να αντιστοιχίσετε το κάθε ποίημα με κάποιο απ’αυτά της ύλης μας, ας βάλουμε και μια δεύτερη ερώτηση για το κουίζ μας: Βρείτε το ορεινό χωριό από το οποίο είναι τραβηγμένες πριν λίγες μέρες οι πανέμορφες φωτογραφίες που μας αφιερώνει η daflek ( Δεν είναι και τόσο δύσκολο. Σε μια πρόσφατη ανάρτηση υπάρχει και βοήθεια :-) )

Λοιπόν, καλή επιτυχία!