Κυριακή 27 Σεπτεμβρίου 2009

Η Φεγγαροντυμένη εμφανίζεται. Πώς μας προετοιμάζει ο Σολωμός γι' αυτό; Γράφει η Γιώτα Χ.


Σήμερα η εργασία της Γιώτας Χ. στην ερώτηση που είχαμε σχετικά με τον τρόπο που προετοιμάζεται η εμφάνιση της Φεγγαροντυμένης.


Στο απόσπασμα 3(20), στους στίχους 1 και 2 αναφέρεται η συνέχεια της καταιγίδας και η μανία των κυμάτων της θάλασσας ( "σκίρτησε σαν τον κοχλό που βράζει"). Όμως, στον επόμενο στίχο, το τοπίο αλλάζει ολοκληρωτικά, όλα ησυχάζουν, ηρεμούν, ομορφαίνουν και καθαρίζουν και η θάλασσα από άγρια γίνεται γαλήνια και επικρατεί νηνεμία σ' όλο το φυσικό τοπίο.
Ο Σολωμός στο στίχο 3, με τη χρήση του ρήματος "ησύχασε", αναπτύσσει το αρχαίο μοτίβο της σιγής του κόσμου πριν τη Θεία Επιφάνεια. Το ποιητικό όραμα της Φεγγαροντυμένης προοικονομείται από την αιφνίδια μεταβολή του σκηνικού από το τραχύ και έντονο σε ήπιο και μυστηριακό.Επιπλέον, οι εικόνες, οι παρομοιώσεις και οι υπερβολές μάς εξάπτουν την προσδοκία ότι κάτι πρωτόγνωρο και σημαντικό θα συμβεί, διότι ως δια μαγείας το τοπίο μετατράπηκε από άγριο και τρομακτικό σε ήπιο και γαλήνιο.
Η εικόνα του στίχου 4, σε συνδυασμό με τη χιαστή διάταξη των φωνηέντων στο στίχο, αποδίδει την αντανάκλαση των άστρων στη θάλασσα. Παράλληλα, εντοπίζεται και παρομοίωση.
Στο στίχο 5, η φράση "κρυφό μυστήριο" αποδίδει την αναπάντεχη κατάληξη που μπορεί να έχει όλη αυτή η ξαφνική μετατροπή του σκηνικού. Η παύση της τρικυμίας και η ηρεμία της φύσης εμφανίζονται ως απόρροια μυστικής και απόκρυφης δραστηριότητας μεταφυσικού χαρακτήρα.
Η προσωποποίηση της φύσης στο στίχο 6, η παρομοίωση στο στίχο 7 και η μεταφορά στο στίχο 8 δηλώνουν την άπνοια της μυστικής γαλήνης, την εξωτερική αλλαγή που θα αποτελέσει προανάκρουσμα και για εσωτερική αλλαγή στην ψυχή του ήρωα.
Στους στίχους 7,8 με σχήμα υπερβολής υποβάλλεται η ακινησία.
Στο στίχο 9 υπάρχει υπαινιγμός για το θάνατο της κοπέλας, Ίσως η κόρη χάρηκε για την ξαφνική γαλήνη της φύσης, ταυτόχρονα, όμως, θα μπορούσε να είναι επιθανάτιο σκίρτημα το οποίο ο Κρητικός παρερμήνευσε εκλαμβάνοντάς το ως σκίρτημα χαράς. Συνεπώς, ο στίχος υπαινίσσεται το θάνατο της κόρης.
Ο στίχος 10 παρουσιάζει κάτι το εξωπραγματικό, κάτι το μεταφυσικό, διότι στο στίχο αυτό αναφέρεται ότι το φεγγάρι ολόκληρο σειόταν και, όπως αναφέρεται στον επόμενο στίχο, κάτι ξεπετάχτηκε από μέσα του, κάτι υπερφυσικό. Συγκεκριμένα, στο στίχο αυτό η λέξη "ξετυλίζει" είναι η λέξη κλειδί, διότι εδώ εντοπίζουμε την πιο σαφή περιγραφή ανάδυσης του κρυφού.(μοτίβο ξετυλίγματος).
Τέλος, ο στίχος 12 αποκαλύπτει το λόγο για τον οποίο ταράχτηκε και μεταλλάχτηκε όλη η φύση. Μπροστά στον Κρητικό εμφανίστηκε μια θεϊκιά μορφή, κάτι που υποδεικνύει την ύπαρξη τέλειων όντων, που έχουν τέτοια δύναμη ώστε μπορούν να υποτάξουν ολόκληρη τη φύση.


Στα θετικά της απάντησης το "σάρωμα" που κάνει στους στίχους. Εκμεταλλεύεται όλα τα στοιχεία (κυρίως εκφραστικά μέσα) που της προσφέρει το απόσπασμα. Αναφέρεται στο καθένα και σχολιάζει τη λειτουργία του.
Παρατηρήσεις: Θα βοηθούσε μια μικρή εισαγωγή. Βασικά στοιχεία της ενότητας (αυτό, π.χ του μοτίβου της σιγής) χρειάζεται να τονιστούν - όπως και κάποια άλλα ( π.χ ο σχολιασμός του στίχου 9), που δεν αναφέρονται τόσο στην προετοιμασία της εμφάνισης της φεγγαροντυμένης, να τύχουν πολύ…φειδωλού σχολιασμού.


Λοιπόν…άξια;!

8 σχόλια:

Unseen India Tours είπε...

Beautiful and lovely shot !! Nice wOrds !!Unseen Rajasthan

Ανώνυμος είπε...

KΥΡΙΕ ΜΑΝΕΣΗ ΘΑ ΗΘΕΛΑ ΣΑΣ ΠΑΡΑΚΑΛΩ ΠΟΛΥ ΝΑ ΜΟΥ ΑΝΑΛΥΣΕΤΕ ΤΗΝ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ
ΤΩΝ ΣΤΟΙΧΩΝ ΠΟΥ ΜΑΣ ΒΑΛΑΤΕ ΩΣ ΑΣΚΗΣΗ.ΔΗΛΑΔΗ ΝΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΓΡΑΨΩ ΜΕ
ΛΕΠΤΟΜΕΡΙΑ Η ΜΕ ΟΣΟ ΠΟΙΟ ΑΠΛΕΣ ΕΝΟΙΕΣ ΓΙΝΕΤΕ

Ανώνυμος είπε...

[ AΡΗΣ ]

Διονύσης Μάνεσης είπε...

Άρη,

Όπως είπαμε και στην τάξη, σ' αυτή την άσκηση σας ζητάνε περίπου δύο παραγράφους. Συνθήθισε σ' αυτή την ποσότητα των λέξεων να κάνεις ανάλυση περικλείοντας τόσο τις βασικές ιδέες όσο και τα μέσα με τα οποία εκφράζονται αυτές οι ιδέες.
Καλή δουλίτσα :-)

Ανώνυμος είπε...

Κυριε αυτο με την εστιαση που μου γραψατε στην εργασια μου με προβληματισε αρκετα!σε αυτη την ερωτηση δηλαδη πως προετοιμαζει ο Σολωμος την εμφανιση της φεγγαροντυμενης η εστιαση που γινεται?εκει που εμφανιζεται τελικα αυτο το ''θεεικο'' πλασμα η εκει που η φυση ηρεμει?ελπιζω να με καταλαβατε γιατι εχω μπερδευτει πολυ![εφη]

Διονύσης Μάνεσης είπε...

Έφη,
(Άγχος διακρίνω κι αυτό δε μ'αρέσει!)
Τι είπαμε και στο διάλειμμα: Σε κάθε τμήμα ενός έργου υπάρχει συνήθως ένας βασικός νοηματικός πυρήνας. Οι 12 πρώτοι στίχοι του απ.3, λοιπόν, έχουν ως βασικό θέμα τους την περιγραφή της φύσης, τη στιγμή που επίκειται η εμφάνιση της Φεγγαροντυμένης. Και το "μοτίβο της σιγής", το αρχαίο αυτό μοτίβο που χρησιμοποιείται πριν από τη Θεία Επιφάνεια, είναι αυτό που κυριαρχεί σ' αυτούς τους στίχους.
Εκεί, λοιπόν, θα εστιάσεις. Θα το ΤΟΝΙΣΕΙΣ αυτό στην απάντησή σου και θα δείξεις πως περίπου όλα τα σχήματα και τα εκφραστικά μέσα που χρησιμοποιούνται σ' αυτό τείνουν και αυτό ( το μοτίβο της σιγής) υπηρετούν. Ο διασκελισμός, οι παρομοιώσεις κι οι μεταφορές των πρώτων στίχων, οι επαναλήψεις κι οι πλεονασμοί κλπκλπ.
Μ' αυτό τον τρόπο θα μεταδοθεί η αίσθηση πως κάτι υπερφυσικό, θα "ξετυλιχτεί", κάτι που έχει τη δύναμη να υποτάσσει, να κυριεύει τη φύση. Κι έτσι, προτού κιόλας εμφανιστεί η Φ. (στ.12), έχουμε ήδη αισθανθεί τη θεική, υπερβατική της υπόσταση.

Εκεί εστιάζεις, λοιπόν, σ' αυτό που κυριαρχεί στους στίχους που σου έχουν ζητηθεί να σχολιάσεις. Στο θεματικό τους κέντρο.

Στείλε μου μια απαντησούλα αν σε κάλυψα, αν το κατάλαβες καλά, να ησυχάσω :-)

Ανώνυμος είπε...

Νομιζω πως το καταλαβα!!(:
δηλαδη πρεπρι να ασχοληθω και να σχολιασω πολυ το μοτιβο της σιγης του κοσμου σωστα?
[εφη]

Διονύσης Μάνεσης είπε...

Σωστά, Έφη. Και να εντάξεις τις επιμέρους παρατηρήσεις σου σ' αυτό, το βασικό.
Καλό σαββατοκύριακο