Τρίτη 29 Σεπτεμβρίου 2009

Κρητικός. Οι ερωτήσεις του ΚΕΕ


Καθώς σε 1-2 διδακτικές ώρες θα τελειώσουμε τον Κρητικό, σας παραθέτω τις ενδεικτικές ερωτήσεις του ΚΕΕ που αφορούν σε όλο το ποίημα και σε όλους τους τύπους των ερωτήσεων των εξετάσεων. Ρίξτε μια ματιά εντοπίζοντας αν είναι κάποιες που θέλετε να συζητήσουμε στην τάξη.

Εννοείται πως αν θέλετε να απαντήσετε μία ή περισσότερες...ιδού η Ρόδος. Στείλτε την απάντησή σας με mail ή γράψτε τη σε χαρτί και μου τη δίνετε σχολείο



2. ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ
2.1. Στοιχεία που αφορούν στο συγγραφέα, λογοτεχνικό περιβάλλον και λοιπά γραμ-ματολογικά στοιχεία:
1. Από ποια πραγματικά γεγονότα είναι εμπνευσμένο το ποίημα Ο Κρητικός;
2. Ποια χαρακτηριστικά της Επτανησιακής Σχολής αναγνωρίζετε στον Κρητικό1;
3. Ποιες επιρροές από τη δημοτική ποίηση διακρίνετε στον Κρητικό;
4. Ποιος ήταν ο αντίκτυπος της Επανάστασης του 1821 στο Σολωμό και πώς ενσωματώνεται στο συγκεκριμένο έργο;
5. Πώς εκφράζεται η χριστιανική πίστη του Σολωμού στον Κρητικό;

2.2. Δομή του κειμένου, επαλήθευση ή διάψευσης μιας κρίσης με βάση το κείμενο, εκφραστικά μέσα και τρόποι του κειμένου (υφολογική διερεύνηση, αφηγηματικές λειτουργίες, επιλογές του δημιουργού σε διάφορα επίπεδα γλωσσικής ανάλυσης):
1
. Σε ποιο χώρο και χρόνο τοποθετείται η θαλασσινή περιπέτεια του Κρητικού;
2. Να αναφέρετε τα πρόσωπα και το ρόλο τους στο ποίημα.
3. Πώς επαληθεύεται, κατά την άποψή σας, η διαπίστωση ότι το ποίημα Ο Κρητικός είναι μια βαθιά λυρική σύνθεση2;
4. Πώς γίνεται στον Κρητικό η μετάβαση από το φυσικό τοπίο στο μη φυσικό (στ. 1-8 του 4ου
μέρους);
5. Να αναζητήσετε τις αντιθέσεις που υπάρχουν στο ποίημα (π.χ. φως - σκοτάδι) και να σχολιάσετε τη λειτουργία τους.
6. Τι δηλώνει η επανάληψη της έννοιας «ησυχία» στο στίχο: «Ησύχασε και έγινε όλο ησυχία και πάστρα» (στ. 3 του 3ου μέρους);
7. Στους στίχους 7-14 (2ο μέρος) η φύση συνενώνεται με το πνεύμα. Πώς επιτυγχάνεται αυτό;
8. Πώς λειτουργεί ο όρκος στο ποίημα (στ. 2-4 του 2ου μέρους);
9. Ποια στοιχεία προσδίδουν αφηγηματικό χαρακτήρα στο ποίημα;
10. Να σχολιάσετε τη λειτουργία των παρενθετικών στίχων.
11. Ποιες εικόνες του ποιήματος προετοιμάζουν την εμφάνιση της Φεγγαροντυμένης;
12. Πώς λειτουργεί, κατά την άποψή σας, η αντίθεση ανάμεσα στην «ομορφιά της φύσης» και το «θάνατο της κόρης» (στ. 45 κ.ε.);
13. Πώς επιβεβαιώνεται στον Κρητικό η διαπίστωση ότι στην ποίηση του Σολωμού προβάλλεται η γυναικεία μορφή, η οποία περιβάλλεται από μυστήριο και πνευματικότητα;

2.3. Σχολιασμός ή σύντομη ανάπτυξη χωρίων του κειμένου:
1. Για ποιο λόγο ο αφηγητής λέει: «Πιστέψετε π’ ό,τι θα πω είν’ ακριβή αλήθεια»; Τι θέλει να τονίσει;
2. Ποια επίδραση ασκεί η φύση στον εσωτερικό κόσμο του Κρητικού; Να αναπτύξετε τις απόψεις σας.
3. Ποιες απόψεις του ποιητή, διαφαίνονται από τον 5ο στίχο και εξής του 2ου μέρους; Να σχολιαστούν.
4. Πώς ερμηνεύεται, κατά την άποψή σας, η εμφάνιση της Φεγγαροντυμένης στο ποίημα;3
5. Ο Κρητικός, προσδοκώντας να συναντήσει την αρραβωνιαστικιά του στον «Παράδεισο», ξεπερνά τα όρια του Χρόνου. Να σχολιάσετε την παραπάνω άποψη.
6. Ποια συναισθήματα γεννά στον αφηγητή - ήρωα η Φεγγαροντυμένη;


1 Βλ. Κ.Ν.Λ. Β΄ Λυκείου, σ. 8.
2 Οι λυρικοί ποιητές, ιδιαίτερα οι Γερμανοί Ρομαντικοί, τους οποίους είχε υπόψη ο Σολωμός, εκφράζουν το υπέρτατο άπλωμα της ψυχής και τη σύζευξή της με το άπειρο του σύμπαντος. Ο λυρικός ποιητής υμνεί τον κόσμο επιστρέφοντας στο παρελθόν και συνδέοντας το συναίσθημα με τη φύση. Στη λυρική σύνθεση ο λόγος και το μέτρο είναι αδιαχώριστα. Το μέτρο μάλιστα αναδεικνύει τη γλώσσα και ο λυρισμός, το αποτέλεσμα της σύζευξης λόγου και μέτρου, είναι ένα παιχνίδι της αθωότητας και της μνήμης, σύμφωνα με τον χαρακτηρισμό του Ιταλού ποιητή Ουγγαρέτι (1888-1970).

5 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Kurie Manesh, tha hthela na sas rwthsw poios akrivws einai o rolos tou fwtos ston krhtiko..Pio sugkekrimena ti ennoooume otan leme oti stous stixous 1-8 sto apospasma 4 exoume aniousa klimakwsh ths fwtoxusias?Sas euxaristw.. Afrodith

Διονύσης Μάνεσης είπε...

Γεια σου, Αφροδίτη.
Δεν είναι δύσκολο. Πρώτα πρώτα κατάλαβε τι λέμε με τη φράση: Είναι μια κλιμάκωση, μία σταδιακή, δηλαδή αύξηση, που οδηγεί σε μία κορύφωση. Αυτό που κλιμακώνεται εδώ είναι το φως που συνοδεύει τη φεγγαροντυμένη, έτσι ώστε αυτή να επιβληθεί ως μια θεϊκή παρουσία.
Ξεκινάει από το στίχο 1, όπου ακόμα λαμπυρίζουν τ' αστεράκια στο στερέωμα. Αυτά (στ.2) στην παρουσία της αχτινοβολούν, πιο αδύναμα, βέβαια, απ' αυτή,(θυμήσου εδώ το ποίημα της Σαπφώς που λέγαμε στην τάξη). Όταν η Φεγγαροντυμένη με τα υπερφυσικά της χαρακτηριστικά (στ.3-4)"ξετυλίζει" την παρουσία της...τότε (στ.7) "από φως μεσημερνό η νύχτα πλημμυρίζει" κι ακόμα περισσότερο (στ.8-κορύφωση της φωτοχυσίας) "κι η χτίσις έγινε ναός που ολούθε λαμπυρίζει".

Δεν είναι τυχαίο, βέβαια, που το φως συνοδεύει τη φεγγαροντυμένη, εκπέμπεται, θαρρείς απ' αυτή. Το φως, η αλήθεια και η θεϊκή προυσία πολλές φορές είναι αλληλένδετα στηυ σολωμική ποίηση.

Φαντάζομαι αυτά είναι αρκετά για την ώρα. Συμπληρώνουμε και στην τάξη, αν θες. Για την ώρα, απόλαυσε το τετραήμερο που...πολύ προκλητικά εκτείνεται μπροστά σου
:-)
Καλό βράδυ.

Ανώνυμος είπε...

ΚΑΛΗΜΕΡΑ ΚΥΡΙΕ ΜΑΝΕΣΗ, ΘΑ ΗΘΕΛΑ ΝΑ ΣΑΣ ΡΩΤΗΣΩ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΤΕΣΤ ΑΥΡΙΟ.ΤΑ ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ ΣΕ ΠΟΙΑ ΣΕΛΙΔΑ ΕΙΝΑΙ [ΑΡΗΣ]

Διονύσης Μάνεσης είπε...

Γεια σου, Άρη.
Το τεστ θα το γράψουμε μεθαύριο.
Διάβασε
1) σελ.15
2) σελ. 279 - 294 ( σας έχω δώσει ερωτήσεις γι' αυτές τις σελίδες, δε χρειάζεται να τα διαβάσεις όλα)
3) Τις υποσημειώσεις του βιβλίου
4) Τις σημειώσεις της φωτοτυπίας "Μελετώντας τον Κρητικό", που δώσαμε στην τάξη.

Καλό διάβασμα, μικρέ! :-)

Ανώνυμος είπε...

[ΑΡΗΣ] ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΠΑΡΑ ΠΟΛΥ