Ευχές
για τη νέα χρονιά σε όλους!
Να περπατήσουμε σε δρόμους γνήσιους, της ψυχής,
Να περπατήσουμε σε δρόμους γνήσιους, της ψυχής,
της αλληλεγγύης, του ονείρου.
Παιδιά, τα όνειρά σας "κρατώντας
σα μια σπίθα τρεμόσβηστη στις υγρές σας παλάμες".
100 χρόνια πριν,
πρωτοχρονιά του 1911,
αφήνει την τελευταία του πνοή
ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης.
Έχει επιστρέψει στο νησί του και τις τελευταίες του στιγμές
ακούει τη μεγάλη συγχωρητική ευχή που του διαβάζει ο αρχιμανδρίτης Μπούρας.
Ας δούμε πώς σημειώνει τις στιγμές αυτές ο Octave Μerlier στην εισαγωγή του βιβλίου του «Skiathos ile grecque»:
« Ένα μικρό δωμάτιο με ασβεστωμένους τοίχους. Ένα τζάκι κοντά στο παράθυρο, που βλέπει προς το αυλάκι. Αντίς από κρεβάτι, μέσα σ’ ένα είδος ντουλάπας του τοίχου, κάτι κηλίμια στο πάτωμα. Στο τζάκι στάχτη ζεστή. Έξω το κρύο είναι δυνατό. Κατάχαμα, πάνω στα κηλίμια, ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης αναρριγεί. Φώναξε τον αρχιμανδρίτη Μπούρα και του ζήτησε να του διαβάσει από το ωραίο του ιστορημένο χειρόγραφο, όπου είχε μαζί με τις λειτουργίες του ιερού Χρυσοστόμου και του Μεγάλου Βασιλείου την ωραία προσευχή των μεγάλων αμαρτωλών που μετανοούν.
Ας δούμε πώς σημειώνει τις στιγμές αυτές ο Octave Μerlier στην εισαγωγή του βιβλίου του «Skiathos ile grecque»:
« Ένα μικρό δωμάτιο με ασβεστωμένους τοίχους. Ένα τζάκι κοντά στο παράθυρο, που βλέπει προς το αυλάκι. Αντίς από κρεβάτι, μέσα σ’ ένα είδος ντουλάπας του τοίχου, κάτι κηλίμια στο πάτωμα. Στο τζάκι στάχτη ζεστή. Έξω το κρύο είναι δυνατό. Κατάχαμα, πάνω στα κηλίμια, ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης αναρριγεί. Φώναξε τον αρχιμανδρίτη Μπούρα και του ζήτησε να του διαβάσει από το ωραίο του ιστορημένο χειρόγραφο, όπου είχε μαζί με τις λειτουργίες του ιερού Χρυσοστόμου και του Μεγάλου Βασιλείου την ωραία προσευχή των μεγάλων αμαρτωλών που μετανοούν.
(…) Μέρες τώρα δεν μπορούσε να ησυχάσει, τόσο πονεμένο ήταν όλο του το κορμί. Είχε μιαν άσχημη γρίππη, πνευμονία, λένε άλλοι. Δεν ήθελε να τον ιδεί γιατρός.
Ήταν του Αγίου Βασιλείου, ανήμερα Πρωτοχρονιάς. Θέλησε να σηκωθεί. Δε βρήκε τη δύναμη και τα μάτια του γέμισαν δάκρυα. Τη νύχτα ζήτησα από τις αδελφές του κάποιο βιβλίο. Αυτό που του έφεραν δεν ήταν αυτό που ζητούσε. –«Μπα, δεν πειράζει, είπε. Το παίρνω αύριο». Τι να ‘ταν; Ο Όμηρος, τα Ευαγγέλια, ο Θουκυδίδης, ο Σαίξπηρ, - αυτό το βιβλίο που στις στερνές εκείνες ώρες τον είδαν να το θωπεύει σαν τυφλός, αδύναμος και να κρατήσει ακόμα στα πυρετικά του χέρια το μικρό τομίδιο;
Ήταν του Αγίου Βασιλείου, ανήμερα Πρωτοχρονιάς. Θέλησε να σηκωθεί. Δε βρήκε τη δύναμη και τα μάτια του γέμισαν δάκρυα. Τη νύχτα ζήτησα από τις αδελφές του κάποιο βιβλίο. Αυτό που του έφεραν δεν ήταν αυτό που ζητούσε. –«Μπα, δεν πειράζει, είπε. Το παίρνω αύριο». Τι να ‘ταν; Ο Όμηρος, τα Ευαγγέλια, ο Θουκυδίδης, ο Σαίξπηρ, - αυτό το βιβλίο που στις στερνές εκείνες ώρες τον είδαν να το θωπεύει σαν τυφλός, αδύναμος και να κρατήσει ακόμα στα πυρετικά του χέρια το μικρό τομίδιο;
Είπε στις αδελφές του και στους φίλους του να τον αφήσουν και γυρνώντας προς τον τοίχο άρχισε να ψέλνει χαμηλόφωνα το δοξαστικό της ένατης ώρας των Θεοφανείων. Στη μία μετά τα μεσάνυχτα οι αδελφές του τον βρήκαν κοιμισμένο, με τα μάτια κλειστά, παγωμένο. Τον έθαψαν την άλλη μέρα, 3 Ιανουαρίου του 1911.
Έξω χιόνιζε. Κατά το ελληνικό έθιμο, τον πήγαν στην εκκλησία κι ύστερα στο κοιμητήριο σ’ ένα φέρετρο ανοιχτό. Οι νιφάδες έπεφταν στο μέτωπό του και στα μαύρα μαλλιά του, για να παρουσιαστεί, θαρρείς, ακόμα καθαρότερος «αυτός και η ζωή του και οι πράξεις του ενώπιον του Κριτού, του Παλαιού Ημερών του Τρισαγίου»
100 χρόνια μετά, σήμερα, τον θυμόμαστε.
Έξω χιόνιζε. Κατά το ελληνικό έθιμο, τον πήγαν στην εκκλησία κι ύστερα στο κοιμητήριο σ’ ένα φέρετρο ανοιχτό. Οι νιφάδες έπεφταν στο μέτωπό του και στα μαύρα μαλλιά του, για να παρουσιαστεί, θαρρείς, ακόμα καθαρότερος «αυτός και η ζωή του και οι πράξεις του ενώπιον του Κριτού, του Παλαιού Ημερών του Τρισαγίου»
100 χρόνια μετά, σήμερα, τον θυμόμαστε.
Καλή χρονιά σε όλους!
16 σχόλια:
Ο Παπαδιαμάντης και με το θάνατό του γράφει την ίδια ιστορία, στα ίδια τοπία, με την ίδια γλυκιά αίσθηση αγιοσύνης και ταπεινότητας, όπως στο έργο του.
Να τον θυμάσαι και να μας τον θυμίζεις έτσι όμορφα. Καλή χρονιά, ομότεχνε!
Καλή χρόνια να ναι το 2011! Επιτυχίες πολλές σ εσένα,Διονύση, και στα παιδιά!Ελπίδα, κάνε νέε χρόνε, να χουμε ελπίδα, ακόμα και σε επικείμενες δύσκολες μέρες! ουρανός ξάστερος, Αγάπη και Φως,βλέμμα καθαρό, έστω και χωρίς λεφτά, να ονειρευόμαστε!Χρόνια πολλά!
καλη χρονια διονυση και παιδια!!!!
100 χρονια ε;Ποποοο... ανατριχιασα αν την περιγραφη, ειλικρινα!!
Ποσα εχω ακομη να μαθω απο τον μεγαλο αυτον δασκαλο, αγαπω την γραφη του, την περιγραφη του μα κυριως τη γλωσσα του κι ας μου φαινεται που κ που δυσκολη!!
καλη χρονια, με υγεια!!!!!
Θα συνοδεύσω τις ευχές μου για καλή χρονιά με ένα παπαδιαμαντικό σχόλιο δια το ιστολόγιόν Σας:
"Είναι ωραίον, ρετσινάτον, όλο άρωμα και φθίσις!"
Συνάδελφε, πάντα ακμαίος και δημιουργικός για το καλό των παιδιών σου και της δημόσιας εκπαίδευσης, της χειμαζόμενης και απειλούμενης.
Γυριστρούλα,
Αυτή τη συζήτηση κάναμε σε ένα τμήμα στο σχολείο για τον Παπαδιαμάντη. Κουβεντιάζοντας για τα βιογραφικά του στοιχεία κάποιος είπε πως θυμίζει πολύ τους ήρωες των διηγημάτων του, πως ζούσε όπως κι αυτοί(!) Βλέπω συμφωνείς απολύτως:-)
χαρμολύπη,
Ανέκαθεν η ηλικία σου συνυφαίνεται με την ελπίδα. Ε, δε θα το χαλάσουμε στις μέρες μας, ε;
Στις επικείμενες, όπως λες, δύσκολες μέρες, στο δυναμισμό σας ακουμπάμε κι απ' τα όνειρά σας αντλούμε. Με όλες τις δυσκολίες, να είσαι πάντα δυνατή..
Αλς,
Μια πρόχειρη συλλογή επιθέτων αν κάνουμε από τα διηγήματά του, θα έχουμε να λέμε ακόμα περισσότερα για τον πλούτο της γλώσσας του - της ελληνικής δηλαδή..
Ρουμπάκης,
Δροσιστική η ευχή σου σαν παλιό καλό κρασί - και δη...ρετσινάτον! Να είσαι καλά.
( Πού θα μου πάει...θα βρω λόγια να χαρακτηρίσω και το δικό σου:-) )
Θερσίτη,
Παρόλο που το "ακμαίος" και το "δημιουργικός" κρίνονται ως ιδιαίτερα αφράτα για την περίπτωσή μας, περίπτωση χειμαζομένων και απειλουμένων καθηγητών, ωστόσο καλοδεχούμενα πάντα, μπας και τα πιστέψουμε και μας κρατήσουνε.
Καλή δύναμη και σε σένα.
Nαι οντως!!! και σημερα ειχα μια συζητηση κ ελεγα ποσο ωραιο θα ηταν να επαιρναν αυτουσια τα κειμενα του να τα εκαναν ταινια με ομορφη παραγωγη αλλα να κρατουσαν τη γλωσσα του!!
(ακυρο σχολιο: γνωρισα μια κοπελιτσα που τελειωσε τη σχολη και διορισθηκε δασκαλα στη Ζακυνθοοο... τι ωραιααα!!!!)
Αλς,
Έχεις υπόψη σου την ταινία "Η νοσταλγός"; Ίσως είναι κάτι σαν αυτό που ζητάς.
Το.."άκυρο" σχόλιο, ήταν το πρώτο ευχάριστο νέο της χρονιάς :-)
χμ.. δν το ηξερα οχι. Αλλα βρηκα ενα αποσπασμα στο youtube, αλλα ειχε μονο το τραγουδι του τελους. Βρηκα επισης "εξεικονιση"μερικων εργων. Βιντεο δηλαδη με αφηγηση του διηγηματος, αλλα δε βρηκα εργο..
ευχαριστo ε?χιχι ναι και γω ενθουσιαστικα!(κ δν εχω παει ακομη χαχα)
Θα το θυμόσαστε.Σας πληροφορώ ότι έχει ντοκιμαντερ στην ΕΤ1 την Δευτέρα στις 9 10/1/2011.Αιωνια η μνήμη του και ας του μοιάσουμε.
Νίκο,
Το ντοκιμαντέρ στην ΕΤ1, τη Δευτέρα, μεταδίδεται σε δόσεις. Ένα τεταρτάκι κάθε Δευτέρα. Ήδη το έχω κάνει την εγγραφή της πρώτης εκπομπής και είναι στη διάθεσή σας να τη δείτε στο σχολείο. (Χμ..Ελπίζω πως δε μας διαβάζουν απ' την ΕΤ, ε;)
Τη Δευτέρα, 10/1/11, μεταδίδεται το δεύτερο μέρος.
Δημοσίευση σχολίου