Επιρροές στο Σολωμό. " Ηρώ και Λέανδρος " του Schiller και Κρητικός

Ηρώ και Λέανδρος, william Etty


Γεια σας.
Το πρωί, στο Γ2θ συζητούσαμε για τις επιρροές του Σολωμού.

Λέγαμε πως οι ελληνικές επιρροές του είναι κυρίως γλωσσικές, ενώ το φιλοσοφικό, αισθητικό, ηθικό υπόβαθρο της ποίησής του διαμορφώνεται μέσα από τη μελέτη του έργων του γερμανικού, κυρίως, ρομαντισμού. Στις αρχές της δεκαετίας του 1830, τα χρόνια, δηλαδή, που κυοφορεί τον Κρητικό, ο μαθητής του Ν. Λούντζης ετοίμαζε για χάρη του δεκάδες μεταφράσεις έργων αισθητικής, φιλοσοφίας και ποίησης.




Ένα απ' αυτά ήταν και τα "Λυρικά" του γερμανού ρομαντικού ποιητή Σίλλερ. Στα ποιήματα αυτά υπόκειται ως στόχος, πίσω από τη διαφορετική υπόθεσή τους, η καντιανή ιδέα για την ηθική αντίσταση και αναμέτρηση του ανθρώπου προς τα φυσικά και άλογα στοιχεία της δημιουργίας, ιδέα η οποία έχει την καταγωγή της στις έντεχνες μπαλάντες είτε του Μεσαίωνα είτα της αρχαιότητας.

Από την ύστερη αρχαιότητα, λοιπόν, από το ποίημα του Μουσαίου " Τα καθ' Ηρώ και Λέανδρον", φαίνεται πως εμπνέεται ο Σίλλερ το θέμα του ποιήματός του " Ηρώ και Λέανδρος". Κοιτάξτε την υπόθεση, που θέμα της έχει τον έρωτα και τη θανάσιμη δοκιμασία του εραστή στην τρικυμία, και δείτε πόσο κοντά είναι στον Κρητικό:
Ο Λέανδρος διαπλέει μες τη νύχτα το μπουγάζι του Ελλησπόντου, για να συναντήσει την αγαπημένη του Ηρώ που περιμένει στην απέναντι ακτή. ( Πεδία δράσης κι εδώ η θάλασσα και η ακτή). Ξεσπά τρικυμία που συνοδεύεται με βροντές και αστραπές. Η Ηρώ που ανησυχεί δέεται στην Αφροδίτη και την ικετεύει να γαληνέψει τη φύση. Η επίκληση εισακούεται και η τρικυμία γαληνεύει, για να αποκαλύψει ξαφνικά το πτώμα του εραστή της στη δύστυχη Ηρώ, που ρίχνεται στο πέλαγος κι αυτή για να τον ακολουθήσει. Η Ηρώ θρηνεί για τον Λέανδρο, Nicolas Regnier

Τρία χρόνια ύστερα από το ενδιαφέρον που έδειξε ο Σολωμός για τα λυρικά ποιήματα του Σίλλερ, συλλαμβάνεται ως ιδέα και υλοποιείται ο Κρητικός.
Διαφορές, βέβαια, υπάρχουν, αλλά εκείνο που μας ενδιαφέρει εδώ, είναι ο τρόπος με τον οποίο ο Σολωμός συνομιλεί με τους ρομαντικούς ποιητές. Και μια και το φιλοσοφικό, αισθητικό και ηθικό υπόβαθρο της ποίησης του γερμανικού ρομαντισμού είναι πλούσιο και, επίσης, είχε απασχολήσει βαθιά και ποικιλότροπα το ζακύνθιο ποιητή, χρειάζεται να εξετάσουμε σε περισσότερα επίπεδα και πιο διεξοδικά τις επιρροές αυτές, ώστε να καταλάβουμε τον ποιητικό αγώνα που έδινε ο Σολωμός (και) στον Κρητικό.

Αλλά γι'αυτά σε επόμενο ποστ, μη βαρύνουμε κιόλας!
Απορίες; Ερωτήσεις; Παρατηρήσεις; Δε βλέπω χεράκια!

Τα περισσότερα στοιχεία αντλήθηκαν από το πολύ καλό βιβλίο του Γιάννη Δάλλα " Σκαπτή ύλη από τα σολωμικά μεταλλεία" ( εκδ. Άγρα, 2002)