Μελωδικά παράλληλα (Αναπλήρωση 4)

Ο Νίκος Ξυδάκης

Ας ελπίσουμε ότι η σημερινή αναπλήρωση θα είναι κάπως πιο ευχάριστη,

αφού τα παράλληλα κείμενα – δυο ποιήματα του Γεωργίου Βιζυηνού - θα τα ακούσουμε μελοποιημένα από την αισθαντική μουσική του συνήθους υπόπτου

και…ευεργέτη του ιστολογίου μας Νίκου Ξυδάκη.
Η ερώτηση που έχετε να απαντήσετε είναι: " Ποια από τα στοιχεία που υπάρχουν στα ποιήματα σας είναι γνωστά από το διήγημα " Το αμάρτημα της μητρός μου";

Λοιπόν, να τα και καλή ακρόαση:

1) Γεωργίου Βιζυηνού Επί του τάφου του πατρός μου
(παραλείπονται τρεις στροφές)

Ξύπνα, πατέρα! χαραυγὴ

τὸν οὐρανὸ χρυσώνει,

κι᾿ ὅλη ξυπνᾶ ἡ μαύρη γῆ.

Ξύπνα καὶ σὺ μὲ τὴν Αὐγή, ν᾿ ἀκούσουμε τ᾿ ἀηδόνι.

Μὲ τὴ μητέρα μία ψυχή,

σὲ κάθε τέτοιαν ὥρα

πετούσατε στὴν προσευχή.

Τὸ σήμαντρό μας ἀντηχεῖ. Γιατί κοιμᾶσαι τώρα;

Εἶναι τὸ ὄνειρο μακρὸ

ποὺ βλέπεις αὐτοῦ πέρα;

Κοιμήθηκες, κι᾿ ἤμουν μικρό,

κι᾿ ὡς νὰ τελείωση τὸ πικρό, ἐτράνεψα, πατέρα!

Θυμᾶσαι; Μ᾿ ἔκλεψες φιλὶ

μιὰ ᾿μέρα παιχνιδιάρη,

καὶ μ᾿ εἴπες - Ἀφτερο πουλί,

χρειάζεσαι καιρὸ πολὺ νὰ γένης παλλικάρι. -

Ἦρθ᾿ ὁ καιρός. Νἆμαι τρανό!

Διέ με, καλὲ πατέρα,

Σοῦ ᾿τράνεψα· μά... ὀρφανό!

Στὸ δρόμο, πού συχνὰ περνῶ, μὲ εἴπανε μιὰ ᾿μέρα.

Περνᾶ τὸ δόλιο τ᾿ ὀρφανό!

Δὲ γνώρισε πατέρα!

Τὸν ἔχασε τριῶ χρονῶ!-

Μοιάζει σὰν ἔρημο πτηνό! - Ἂς τὸ χαρῆ ἡ μητέρα!

Πές μου, πατέρα, τὴν αὐγή,

πού καίει τὸ λιβάνι

ἡ μάνα καὶ μoiρολογεῖ,

Ἡ μυρωδιὰ περνᾶ τὴ γῆ; ᾿Μπορεῖ νὰ σὲ ζεστάνη;

Τὸ βράδυ πώρχομαι γοργὸ

κι᾿ ἀνάφτω τὸ κανδύλι

τὸ ξέρεις ποὺ τ᾿ ἀνάφτω ᾿γώ;

Ξύπνα, πατέρα! θὰ καγῶ, σὰ λυχναριοῦ φυτήλι!

Μὲ ᾿φώναζες νὰ κοιμηθῶ

στὸ σπλαχνικὸ πλευρό σου.

- Ἔλα, μικρό, νὰ ζεσταθῶ. -

Κι᾿ ἐγὼ πετοῦσα νὰ χωθῶ στὸν κόρφο τὸ γλυκό σου.

Τώρα, πατέρα, στὴν πικρὴ

τὴ γῆ τὴ χιονισμένη,

στὴν κρύα κλίνη τὴ μικρή,

σ᾿ αὐτὴ τὴ νύχτα τὴ μακρή, πές μου ποιὸς σὲ ζεσταίνει;...

Θέλεις ἐγὼ ν᾿ ἀποκριθῶ;

Κανείς, καμιὰν ἡμέρα!

Μὰ ἦρθα ᾿γώ πιὰ νὰ χωθῶ

Στὸν κόρφο σου νὰ κοιμηθῶ, νἆσαι ζεστός, πατέρα

2) Γεωργίου Βιζυηνού « Αποχαιρετισμός»

" Φυσά βοριάς, φυσά θρακιάς,
γεννιέται μπόρα φοβερή!
με παίρνουν, μάνα, σαν φτερό,
σαν πεταλούδα τρυφερή,
και δεν μπορώ να κρατηθώ·
μάνα μην κλαις,
θα ξαναρθώ.

Βογγούν του κόσμου τα στοιχειά,
σηκώνουν κύμα βροντερό!
θαρρείς ανάλυωσεν η γη,
και τρέχ' η στράτα, σαν νερό,
και γω το κύμα τ' ακλουθώ
μάνα μην κλαις,
θα ξαναρθώ.

Όσες γλυκάδες και χαρές
μας περεχύν' ο ερχομός,
τόσες πικράδες και χολές
μας δίν' ο μαύρος χωρισμός!
Ωχ! Ας ημπόργα να σταθώ…
μάνα μην κλαις,
θα ξαναρθώ.

Πλάκωσε γύρω καταχνιά,
κι ήρθε στα χείλη μ' η ψυχή!
Δος με την άγια σου δεξιά,
δος με συντρόφισσαν ευχή,
να με φυλάγη μη χαθώ,
μάνα μην κλαις,
θα ξαναρθώ.

Πώς σας φάνηκαν;

ΣΗΜ. Τα βιντεάκια φτιάχτηκαν με εικόνες ως επί το πλείστον κατεβασμένες από το διαδίκτυο - και, βέβαια, χωρίς ιδιαίτερη γνώση των μέσων...Την ανοχή σας!