Δευτέρα 19 Απριλίου 2010

Μποτίλια στο πέλαγος


Μέρες (εξετάσεων) που έρχονται, ας γράψουμε ένα σημείωμα, ας το κλείσουμε σε μία μποτίλια, μήπως και η θάλασσα το οδηγήσει στην παραλία της ΚΕΓΕ, μήπως και βοηθήσει να θυμηθούμε, οι φιλόλογοι, κάτι από τις "Οδηγίες για τη διδασκαλία των φιλολογικών μαθημάτων στο γενικό λύκειο" που μας στέλνει κάθε χρόνο το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο. Κάτι που μας είναι χρήσιμο για τον τρόπο που θα διατυπώσουμε τα θέματα των Πανελλαδικών εξετάσεων.

Στο εγχειρίδιο με τις οδηγίες, λοιπόν, και στο κεφάλαιο με τίτλο "Σχετικά με την αφηγηματολογία στη διδακτική πράξη", επισημαίνεται η δυσκολία που υπάρχει στη χρήση των όρων της αφηγηματολογίας. Μέσα σε τρεις σελίδες, τέσσερις φορές(!) συστήνεται η φειδωλή χρήση τους, τόσο κατά τη διδασκαλία, όσο και κατά τη διατύπωση των ερωτήσεων.
Δείτε:
1. "Οι αφηγηματολογικοί όροι - δεδομένης μάλιστα της ασυμφωνίας που εντοπίζεται σχετικά με τη χρήση τους στα σχολικά αλλά και στα θεωρητικά εγχειρίδια - πρέπει να χρησιμοποιούνται με φειδώ."

2. "Οι παραπάνω διακρίσεις [του αφηγηματικού προσώπου και της εστίασης] πρέπει να χρησιμοποιούνται με μέτρο, διότι η κατάχρησή τους οδηγεί σε μια στατική, φορμαλιστικού τύπου, προσέγγιση του κειμένου(…)"

3. "Πρέπει, δεδομένης της σύγχυσης που επικρατεί στα σχολικά αλλά και στα θεωρητικά εγχειρίδια, να αποφεύγονται γενικευτικού χαρακτήρα ερωτήσεις, όπως "να βρεθούν οι αφηγηματικές τεχνικές" ή "να βρεθούν οι αφηγηματικοί τρόποι". Προτιμότερο είναι κατά τη διατύπωση των ερωτήσεων να είναι απολύτως συγκεκριμένα τα ζητούμενα (π.χ"ποια είναι η λειτουργία του χρόνου στο διήγημα")"

4. "Πρέπει, εφόσον φυσικά κρίνεται αναγκαίο να διατυπωθούν τέτοιου τύπου ερωτήσεις, [που να σχετίζονται με το χώρο της αφηγηματολογίας] να είναι οι ερωτήσεις αυτές απολύτως σαφείς και απολύτως συγκεκριμένες (…)"

Αυτές τις οδηγίες να βάλουμε στη μποτίλια, μήπως και τις βρει κανείς και θυμηθεί πώς να θέσει τα θέματα των εξετάσεων. Γιατί το 2001 (Ιωάννου) και το 2006
(Παπαδιαμάντης), π.χ, φαίνεται πως το ξέχασαν: "Στο απόσπασμα, που σας δίνεται, να εντοπίσετε τέσσερις διαφορετικές αφηγηματικές τεχνικές και να αναφέρετε τη λειτουργία τους" ζήτησαν, ξεχνώντας αυτό ακριβώς που οι οδηγίες συστήνουν να αποφεύγουμε!

Σημείωση: Γιατί, βέβαια, το εγχειρίδιο οδηγιών θεωρεί δεδομένη και αμετακίνητη την ασυμφωνία και τη σύγχυση που υπάρχει στα σχολικά βιβλία, αυτό είναι ένα από τα συνήθη νεοελληνικά ακατανόητα.

21 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

κε.Μάνεση,

Τώρα μας τα χαλάσατε.Και γιατί θα έπρεπε να διαβάσουμε τις οδηγίες προς τους καθηγητές που βγάζουν τα θέματα και γιατί επίσης θα έπρεπε να δούμε ότι το ίδιο το υπουργείο αναγνωρίζει το μπάχαλο των βιβλίων και τη σύγχυση που μας προκαλούν αυτά;
Αρκετό άγχος δεν έχουμε;
Πρέπει να μας κάνετε περισσότερο τα νεύρα κρόσια; (και δεν μιλώ για εσάς προσωπικά ,αλλά να επιβεβαιώνεται με τέτοια ανάρτηση αυτά που ζούμε καθημερινά...).
Δεν μας "ρίχνετε" ακόμη ένα ποιηματάκι ,ένα κειμενάκι να το σχολιάσουμε ,να το παιδέψουμε μπας και πάμε με καλύτερη ψυχολογία στις εξετάσεις;

Ἅ λ ς είπε...

θα ξεχασω εγω περσι που ηρθαν διευκρινισεις για την 1η ερωτηση μετα απο ποση ωρα... ειχα γραψει τοσες σελιδες και τελικα οι κυριοι αποφασισαν να μη τα δικαιολογησουμε.... ανοησιες...
μακαρι φετος ολα να πανε καλα! και φυσικα οι μαθητες να ειναι παντα ψυχραιμοι και χαλαροι!!

Ανώνυμος είπε...

μπορείς να μας φωνάζεις Τέρατα ψυχραιμίας...
ψυχραιμία και χαλάρωση στις εξετάσεις δεν παίζει.
στην τσίτα είμαστε και κάνουμε την Τσίτα του Ταρζάν για να τα προλάβουμε.

Ἅ λ ς είπε...

ανωνυμε,
τα εχω περασει περσι! Τα ξερω καλυτερα κ απο σας...
πιστεψε με ισως τωρα να μην μπορεις να εισαι ψυχραιμος αλλα μεσα στις εξετασεις επιβαλλεται!!!

Διονύσης Μάνεσης είπε...

Ανώνυμε/η,
Δεν είναι ανάγκη να αγχωνόσαστε με τα πάντα. Ίσα ίσα. Το κείμενο στην αντίθετη κατεύθυνση θέλει να προχωράει. Να συμβάλει στη διασφάλιση θεμάτων "σωστὠν".
Ούτε τα νεύρα σας να γίνονται κρόσια. Τα λέμε και στην τάξη. Πολύ τις μυθοποιούμε τις εξετάσεις και περισσότερα χάνουμε παρά κερδίζουμε έτσι.
Όσο για το ποιηματάκι ή το κειμενάκι, και βέβαια θα σας "ρίξω". Και μόνο για την...υποκοριστική κατάληξη αξίζει τον κόπο:-)))
Καλά διαβάσματα, χωρίς περιττά άγχη.

Διονύσης Μάνεσης είπε...

Αλς,
Καλό να θυμάται κανείς! Πάντως, πιστεύω ότι ο/η ανώνυμος έχει δίκιο κι εμείς άδικο. Έξω απ' το χορό (κι ας τον έχουμε περάσει) πολλά τραγούδια λέμε. Αν δίναμε κι εμείς φέτος, ό,τι και να μας έλεγε η λογική μας, ένα τόνο άγχος θα είχαμε..

Ἅ λ ς είπε...

e ναι βρε Διονυση,
αυτο ειναι σιγουρο και φυσιολογικο...
και επειδη ξερω ποσο σπαστικες μοιαζουν αυτον το καιρο οι συμβουλες, σιωπαινω :))

Ανώνυμος είπε...

Κύριε Μάνεση προτείνω να κρατήσουμε την ανάρτηση και αν το υπουργείο κάνει ξανά τετoιου είδους παρεκτροπές να τούς τη στείλουμε με φαξ μαζί με μια επιστολή παραπόνων απ'όλο το λύκεο Καλλιθέας και τους υποστηρικτές του blog!Tι λέτε και σείς,ε?;) Καλησπέρα σε όλους!Αν και γράφω πρώτη φορά εδώ με τον κύριο Διονύση εχουμε μιλήσει πάλι.Εύχομαι ολόψυχα κουράγιο και καλή τύχη σε όλα τα παιδιά!!!Eυτυχία από Πάτρα

Ανώνυμος είπε...

Πρέπει παρ'όλα αυτά να τονίσουμε στα παιδιά πάνω απ'όλα να προσέχουν την υγεία τους αυτή την περίοδο,να τρέφονται σωστά και να κοιμούνται αρκετά για να φορτίζεται ο εγκέφαλος.Το παραγωγικό αγχος είναι καλό αλλά όταν γίνεται ανεξέλεγκτο μπορεί να εχει ολέθριες επιπτώσεις.Το 2005 που έδινα και γώ πήγα στα πρώτα 3 μαθήματα αρκετά χαλαρή.Το βράδυ που έδωσα το τρίτο μάθημα στα καλά καθούμενα με έπιασε μια τέτοια κρίση πανικού που δε μπορούσα με τιποτα να σταματησω να κλαίω.Μόνο σχολείο δεν έκλαιγα γιατί ντρεπόμουν..Ετσι πέρασαν και οι υπόλοιπες εξετάσεις.Στα τελευταία μαθήματα πήγα αδιάβαστη..Ηρθε η κρίση απο το πουθενά ενώ ήμουν μια χαρά!Εχασα λοιπόν έτσι την Φιλολογία Πάτρας και βρέθηκα ξενητεμένη στα παινεμένα Γιάννενα!Πέρασα πολύ ομορφα φοιτητικά χρόνια και έκανα νέους φίλους,ανεξαρτητοποιήθηκα!Κάθε εμπόδιο για καλό τελικά!

Ἅ λ ς είπε...

ανωνυμε,
εγω δε δηλωσα καθολου Πατρα, Θεσσα και μετα Γιαννενα. Για πολυ λιγο εχασα τη θεσσα αλλα τελικα ολα γινονται για καποιο λογο οπως λες.!!
Παντως εδω που τα λεμε ολοι θελουμε να συμβουλεψουμε τ παιδια αλλα εγω περσι δεν ηθελα να ακουω κουβεντα... Και νομιζω οτι αυτο θα ισχυει στον καθενα που δινει...

Ανώνυμος είπε...

Ευχαριστούμε κε.Μάνεση
για τις ευχές .Θα τις χρειαστούμε όπως και την κάθε επιπλέον εξάσκηση πάνω στα κείμενα.
Μέχρι το τέλος κάτι επιπλέον θα κερδίσουμε.
Αντε και φθάσαμε...τελική ευθεία ..και μετά ΔΙΑΚΟΠΕΣ !!!

logia είπε...

τώρα εγώ που είμαι πιο απαισιόδοξη να σας θυμίσω οτι ο κλάδος σας ετοιμάζει απεργία διαρκείας πάνω στις πανελλαδικές; λέω δηλ. μπας και δεν χρειαστούν καθόλου οι οδηγίες της ΚΕΓΕ...

ΥΓ. ακολουθώντας και γω αυτές τις οδηγίες, ως πρόεδρος του Συλλόγου Γονέων, έφτασα στον Σύμβουλο Γερμανικών, διότι η γερμανικού μας απαιτεί απ' τα παιδιά ακριβή μετάφραση κειμένου, κάτι που δεν περιλαμβάνεται στις οδηγίες. Ο Σύμβουλος την κάλεσε και κείνη αντέδρασε λέγοντας στα παιδιά, οτι τώρα θα δουν τι έχουν να πάθουν, γιατί τα θέματα θα είναι πολύ πιο δύσκολα!!!! Δηλαδή αν κατάλαβα καλά, από τον βαθμό 6 που βρισκόταν η πλειοψηφία των μαθητών των Γερμανικών στο σχολείο μας, θα πέσουν στο 0????
Γιατί αφήνουν τέτοιους ανθρώπους να διδάσκουν;

Την καλησπέρα μου

Διονύσης Μάνεσης είπε...

Καλώς την Ευτυχία!
Ορμητική εισβολή, δυναμική, έκανες,ε;!
Χωρίς φειδώ: Διαδήλωση στο Σύνταγμα να κάνουμε!!:-)
΄
Όσον αφορά στις συμβουλές που λες ( διατροφή, άγχος κλπ), όλες καλές είναι, βρε Ευτυχία, αλλά, όπως έλεγα και με την Αλς παραπάνω, έχω την εντύπωση πως στους υποψήφιους αυτές οι συμβουλές και αυτό τον καιρό έχουν μια καταπληκτική ευκινησία να μπαίνουν από το ένα αυτί και να ξεγλιστράνε από το άλλο..
Κι έχουν όλα τα δίκια του κόσμου: Ο ίδιος ο περίγυρος που τους μυθοποιεί τις εξετάσεις και τις ανάγει σε ύψιστο κι οριακό χρέος, τα συμβουλεύει και να μην αγχώνονται, να είναι ψύχραιμα κλπ.
Τι να κάνουν, τα καημένα...

Ευτυχία, πάντα ευπρόσδεκτη στην τάξη μας!

Διονύσης Μάνεσης είπε...

Ανώνυμε/η,

Κράτα τα κεφαλαία σου, αφού αυτά φτάνουν για να σε κρατάνε:Μετά ΔΙΑΚΟΠΕΣ.
Καλό σου φινάλε, λοιπόν. :-)

Διονύσης Μάνεσης είπε...

Γεια σου, logia,
Ο κλάδος μας θα δούμε τι ετοιμάζει, όταν γίνουν οι γενικές συνελεύσεις, όπου και θα ψηφιστεί ή θα καταψηφιστεί η πρόταση για την απεργία. Καλώς ή κακώς, πάντως, δε βλέπω καμιά διάθεση στους συναδέλφους. Τι βλέπω λέω..
Έχεις παιδί στην Τρίτη;

Τα της γερμανικής σχολής τα αφήνω ασχολίαστα. Τι να πω...

Πολλά φιλιά.

Θερσίτης είπε...

Πες τα, Χρυσόστομε Διονύση. Πες τα, γιατί αφυδατώσανε τη λογοτεχνία και την έκαναν άξια σιχασιάς οι κύριοι του Π.Ι.

Ἅ λ ς είπε...

Διονυση,
ντροπη που ειναι παιδαγωγοι και μιλουν για απεργιες στις πανελλαδικες μεσα. Συγγνωμη, αλλα νιωθω αληθινη οργη που αγχωνουν τα παιδια και τις οικογενειες τους. Λες κ δν φτανουν ολα!
Δεν ειναι λυση αυτη... Τα παιδια εκαναν τοσο κοπο... Ειναι κριμα...
:/
Και γω δν πιστευω να γινει κατι τετοιο παντως....αλλα κ μονο που το συζητουν τετοιες μερες....

logia είπε...

Δεν έχω παιδί μου, αλλά έχω το Διονυσάκι τη μαθήτριά μου από τη Ζάκυνθο που φιλοξενώ και όσο το βλέπω πώς παλεύει ανατριχιάζω στην ιδέα της απεργίας...
όσο για τα γερμανικά που έλεγα, δεν είναι της γερμανικής σχολής, αλλά τα γερμανικά του δημοσίου σχολείου της γειτονιάς μας...

καλημέρα

Διονύσης Μάνεσης είπε...

Θερσίτη μας,
Αχ. Στον ήλιο την έχουνε, κατακαλόκαιρο. Τι να κάνουμε. Προσπαθούμε να μην ξεχνάμε να την ποτίζουμε...
Θέλω να πω ότι βασικότερο θέμα είναι η αλλαγή θέσης της γλάστρας, παρά το πότισμά της σε λάθος θέση...
Χαιρετισμούς.

Διονύσης Μάνεσης είπε...

logia,
Καλή του επιτυχία, λοιπόν, του ζακυνθινόπουλού σου! ( σκίρτησαν οι ρίζες μου! :-)) )

Όσο για τη "γερμανική σχολή", δεν ήμουν σαφής: εννοούσα τη στερεοτυπικά γνωστή γερμανική "σχολή" πειθαρχίας, αυστηρότητας κοκ, προσπαθώντας κάνοντας χιούμορ να αποφορτίσω την κατάσταση... Κατάλαβα ότι πρόκειται για δημόσιο σχολείο. Τι να πεις...

Ανώνυμος είπε...

μια αηδια και μιση ειναι!!!